Beleid is het stellen van doelen, middelen en een tijdpad in onderlinge samenhang. Bij voorkeur SMART geformuleerd. Het maken van beleid is een uitdagend proces, waarbij iedere keer weer wisselende omstandigheden bestaan ten aanzien van het maatschappelijk vraagstuk, stakeholders en de context waarbinnen wordt gewerkt. Het formuleren van effectief beleid hangt nauw samen met randvoorwaarden, te beheersen risico’s en keuzes ten aanzien van het beleidsinstrument. Er kan daarbij onderscheid worden gemaakt in juridische beleidsinstrumenten, financieel-economische beleidsinstrumenten en communicatieve beleidsinstrumenten. Onderdeel van SMART geformuleerd beleid zijn indicatoren die het beleidsdoel omzetten in meetbare parameters. Voorbeelden hiervan zijn klanttevredenheid, werkgelegenheid, veiligheid, sociale cohesie. Deze indicatoren moeten systematisch, gestructureerd en zorgvuldig worden opgezet en dienen aan specifieke kwaliteitseisen te voldoen. Alleen dan is het mogelijk om het beleidsdoel op basis van indicatoren te evalueren.
Opstellen beleid en bepalen indicatoren
Handige tools bij het opstellen van beleid en het bepalen van indicatoren zijn:
- De Lokale Effectentoets (LET). De LET ondersteunt decentrale overheden bij het opstellen van kwalitatief goede wet- en regelgeving, effectief beleid en efficiënte uitvoeringsprocessen.
- Modelverordeningen (VNG & SIRA Consulting).
- De schrijfwijzer voor beleid (zie bijvoorbeeld de schrijfwijzer van de gemeente De Marne).
- Training ‘Beleid maken en Beleid schrijven’ (Bestuursacademie).
Achtergrondinformatie behorend bij deze stap in het beleidsproces:
- Werkbaarheidsanalyse beleidsvoornemens (Expertisecentrum Rechtshandhaving).
- Hoofdstuk 'Het formuleren van beleidsdoelen' (Universiteit Twente).
- Overzichtsartikel 'Beleid als verhaal' (prof.dr. A.F.A. Korsten).
- Publicatie 'Beleidsdruk' (Nederlandse School voor het Openbaar Bestuur).