Toezicht en handhaving volgen als beleid en regelgeving zijn geïmplementeerd en uitgevoerd. Evenals de beleidsuitvoering kunnen toezicht en handhaving op verschillende onderdelen betrekking hebben. Het gaat daarbij om onder andere het toezien op:

• Handelen volgens vergunningsvoorschriften.
• Het naleven van verboden.
• Het voldoen aan inspanningsverplichtingen.

Toezicht en handhaving kan door verschillende afdelingen en medewerkers worden uitgevoerd:

• Buitengewoon opsporingsambtenaren (bijvoorbeeld voor het toezien op overtredingen in de openbare ruimte).
• De regionale brandweer (bijvoorbeeld voor controle van de brandveiligheid).
• Medewerkers van de Regionale Uitvoeringsdienst (bijvoorbeeld voor milieucontroles bij bedrijven).